تولید محتوای کاربردی، مفهومی و در عین حال با زبانی ساده پیرامون رشته مهندسی نفت

۴ مطلب با موضوع «چاه‌پیمایی» ثبت شده است

شعاع تحقیق «Radius of investigation»

✅ زمانیکه چاه را جریان می دهیم یک پالس فشاری ایجاد می شود و درون مخزن حرکت می کند مانند انداختن سنگ درون آب. اگر فرض کنیم مخزن کاملا همگن «یعنی پارامترهای مخزن در در نقاط مختلف یکسان باشند» و همسانگرد «یعنی در یک نقطه مشخص پارامترهای مخزن در جهات مختلف یکسان اند» باشد، حرکت موج فشاری بصورت دایره ای می باشد. این حرکت بصورت کاملا ایده آل بوده و در واقعیت همچنین چیزی نداریم.

✅ دو پارامتر مهم در تعریف شعاع تحقیق وجود دارد که زمان و انتشار هیدرولیکی «Hydraulic diffusivity» می باشند. هرچقدر زمان بیشتر بگذرد میزان شعاع تحقیق بیشتر می شود. پارامتر انتشار هیدرولیکی متشکل از چند خاصیت مهم سنگ و سیال می باشد. تراوایی، تخلخل، تراکم پذیری و ویسکوزیته با همدیگر این پارامتر را تشکیل می دهند. اثر هر کدام از این پارامترها متفاوت می باشد

✅ هرچقدر که تراوایی بیشتر باشد میزان انتشار هیدرولیکی و درنتیجه شعاع تحقیق بیشتر است. بعنوان مثال ممکن است که در یک مخزن با تراوایی کم «Tight Reservoir» ، چند سال طول بکشد تا اثر فشاری به مرزهای مخزن برسد اما در یک مخزن تراوا، پس از چند روز اثر مرزها را ببینیم.

✅ تراکم پذیری نفت بسیار کمتر از گاز می باشد. اثر تراکم پذیری روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تراکم پذیری کمتر باشد شعاع تحقیق بیشتر است وبالعکس. بنابراین شعاع تحقیق در شرایط برابر در چاه های نفتی بیشتر از شعاع تحقیق در چاه های گازی می باشد. از لحاظ مفهومی مثل حرکت صوت می باشد که درون جامدات بیشتر از نفت و درون نفت بیشتر از گاز می باشد. لاگ صوتی نیز با استفاده از این مفهوم تخلخل سازند را مشخص می کند.

✅ اثر تخلخل نیز بر روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تخلخل بیشتر باشد شعاع تحقیق کمتر است. موج فشار همانند موج صوتی، بصورت فیزیکی می باشند و توسط ارتعاش منتشر می شوند. زمانیکه تخلخل کمتر باشد یعنی قسمت جامد سنگ بیشتر است و کمتر حفره وجود دارد درنتیجه موج فشاری بیشتر منتشر می شود و شعاع تحقیق بیشتر می شود.

✅ از بین پارامترهای تشکیل دهنده انتشار هیدرولیکی، تخلخل و تراوایی از خواص سنگ مخزن و ویسکوزیته و تراکم پذیری از خواص سیال مخزن می باشند.

✅ میزان دبی جریان تاثیری روی مقدار شعاع تحقیق ندارد. یک موج را درنظر بگیرید. سرعت حرکت موج درون مخزن تابعی از انتشار هیدرولیکی و پارامترهای تشکیل دهنده آن می باشد درحالیکه دامنه موج تابعی از میزان دبی است. بخاطر همین حتی اگر در روز یک قطره نفت هم تشکیل شود بازهم تغییر فشار را خواهیم داشت و موج فشاری درون مخزن حرکت می کند اما چون دبی جریان و دامنه موج خیلی کم است نمی توانیم خواص مخزن را اندازه گیری کنیم. پس اگر می خواهیم تستی داشته باشیم که بتوانیم پارامترها را با آن بدست آوریم بایستی مقدار دبی کافی را داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

مشکل تولید گاز اضافه

☑️ تولید گاز بستگی به مکانیزم رانش مخزن دارد. تولید گاز اضافه از طریق کنترل تأسیسات روی سطح زمین و یا با استفاده از لاگ‌هایی مثل لاگ دما برای دبی‌های مختلف قابل شناسایی است. با بالا رفتن نسبت گاز به نفت تولیدی میزان فشار در سطح افزایش می‌یابد زیرا ستون سیال سبک‌تر می‌شود و راحت‌تر بالا می‌آید.

 برای حل این مشکل:

1. اگر چاه به صورت حفره باز تکمیل شده باشد با راندن یک لوله آستری جدید «Gas Exclusion Liner» که می‌تواند تا انتهای چاه برود جلوی تمام ناحیه تولیدی گاز و نفت را می‌گیرد. سپس با مشبک کردن لایه نفتی دوباره چاه را به مدار تولید برمی‌گردانیم. یک روش دیگر این است که آستری جدید را فقط در قسمت گازی رانده و از ناحیه نفتی به صورت حفره باز تولید کرد. 

2. اگر چاه به صورت جداره پوش تکمیل شده باشد ابتدا توسط مگنست که به راحتی در اسید حل می‌شود بخش نفتی را مسدود می‌کنیم. سپس توسط پکرهای قابل بازیافت قسمت بالای مشبک گازی را با سیمان ریختن مسدود می‌کنیم. دوباره با حفاری کردن مگنست در مشبک‌های نفتی و تزریق اسید قسمت تولیدی نفتی را احیا می‌کنیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

نمودار های بندش سیمان«CBL/VDL»

 

☑️ برای ارزیابی کیفیت بندش سیمان از این ابزارها استفاده می کنند که از دسته ابزارهای نمودارگیری صوتی می باشند. یک گیرنده در فاصله 3 فوتی «CBL» و دیگری در فاصله 5 فوتی «VDL» از فرستنده قرار دارند. این ابزار باید حتما در وسط چاه قرار بگیرد و نمی توان آنها را در حضور گاز یا حبابهای گازی به درون چاه راند. سیگنال دریافتی، ترکیبی از سیگنال مسیرهایی است که امواج در آن عبور می کنند مثل سیال چاه، لوله جداری، سیمان و سازند و خود بدنه ابزار، و مبانی تمام تفسیرهاییست که از این نمودار استنتاج می شود. اگر در سیمانکاری بندش سیمان خوب باشد وجود سیمان باعث ایجاد یک لایه پوششی شده و دامنه موج زمانیکه گیرنده آن را دریافت می کند بسیارضعیف است. اگر کیفیت سیمان خوب نباشد دامنه موج برگشتی به همان بزرگی اولیه است. پس معیار کیفیت سیمان دامنه موج صوتی برگشتی در گیرنده می باشد. نکته اینکه نمودار CBL کیفیت سیمان در تماس با جداری را مشخص می کند و VDL کیفیت سیمان مربوط به دیواره چاه را.

CBL: Cement Bond Log

VDL: Variable Density Log

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

نمودار گاما «Gamma Ray»

☑️ منحنی پرتو گاما بازتابی از اندازه گیری رادیواکتیویته طبیعی سازندهاست که در تعیین و ارزیابی رسوبات مواد رادیواکتیو مانند پتاس و سنگ های اورانیوم مفید است. از انجا که مواد رادیواکتیو تمایل به جمع شدن در مواد رسی و شیل دارند بنابراین، منحنی نمودار پرتو گامای سازندهای رسوبی معمولا منعکس کننده شیل سازند هاست. سازند های پاک (عاری از شیل و مواد رسی) معمولا رادیواکتیویته بسیار کمی دارند مگر آنکه آمیزه های رادیواکتیو مثل خاکسترهای آتشفشان ها یا گرانیت (سنگ های آذرین که مخلوطی از فلدسپات، میکا و کوارتز هستند) در آنها وجود داشته یا هنگامی که آب سازند حاوی نمک های محلول پتاسیم باشد. 

استفاده از اطلاعات لاگ گاما در چاه های جداره پوش برای عملیات تعمیر و تکمیل چاه ها بسیار مفید است. این منحنی معمولا زمانیکه نمودار پتانسیل خودزا «Sp» در چاه های جداره پوش در دسترس نباشد یا اینکه در چاه های بدون جداری نتیجه رضایت بخش نباشد، بکار می رود. در هر دو حالت نمودار در تعیین محل لایه های بدون شیل و تطابق عمق مفید است. 

کاربردهای نمودار گاما شامل : تعیین بسترهای شیلی، ارزیابی مواد رادیواکتیو، شناسایی مواد معدنی، برای تعیین ضخامت سازندها در زمین شناسی و برای تطابق عمق در چاه های جداره پوش که برای عملیات مشبک کاری بسیار اهمیت دارد که عمق صحیح را داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰