تولید محتوای کاربردی، مفهومی و در عین حال با زبانی ساده پیرامون رشته مهندسی نفت

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تراکم پذیری» ثبت شده است

شعاع تحقیق «Radius of investigation»

✅ زمانیکه چاه را جریان می دهیم یک پالس فشاری ایجاد می شود و درون مخزن حرکت می کند مانند انداختن سنگ درون آب. اگر فرض کنیم مخزن کاملا همگن «یعنی پارامترهای مخزن در در نقاط مختلف یکسان باشند» و همسانگرد «یعنی در یک نقطه مشخص پارامترهای مخزن در جهات مختلف یکسان اند» باشد، حرکت موج فشاری بصورت دایره ای می باشد. این حرکت بصورت کاملا ایده آل بوده و در واقعیت همچنین چیزی نداریم.

✅ دو پارامتر مهم در تعریف شعاع تحقیق وجود دارد که زمان و انتشار هیدرولیکی «Hydraulic diffusivity» می باشند. هرچقدر زمان بیشتر بگذرد میزان شعاع تحقیق بیشتر می شود. پارامتر انتشار هیدرولیکی متشکل از چند خاصیت مهم سنگ و سیال می باشد. تراوایی، تخلخل، تراکم پذیری و ویسکوزیته با همدیگر این پارامتر را تشکیل می دهند. اثر هر کدام از این پارامترها متفاوت می باشد

✅ هرچقدر که تراوایی بیشتر باشد میزان انتشار هیدرولیکی و درنتیجه شعاع تحقیق بیشتر است. بعنوان مثال ممکن است که در یک مخزن با تراوایی کم «Tight Reservoir» ، چند سال طول بکشد تا اثر فشاری به مرزهای مخزن برسد اما در یک مخزن تراوا، پس از چند روز اثر مرزها را ببینیم.

✅ تراکم پذیری نفت بسیار کمتر از گاز می باشد. اثر تراکم پذیری روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تراکم پذیری کمتر باشد شعاع تحقیق بیشتر است وبالعکس. بنابراین شعاع تحقیق در شرایط برابر در چاه های نفتی بیشتر از شعاع تحقیق در چاه های گازی می باشد. از لحاظ مفهومی مثل حرکت صوت می باشد که درون جامدات بیشتر از نفت و درون نفت بیشتر از گاز می باشد. لاگ صوتی نیز با استفاده از این مفهوم تخلخل سازند را مشخص می کند.

✅ اثر تخلخل نیز بر روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تخلخل بیشتر باشد شعاع تحقیق کمتر است. موج فشار همانند موج صوتی، بصورت فیزیکی می باشند و توسط ارتعاش منتشر می شوند. زمانیکه تخلخل کمتر باشد یعنی قسمت جامد سنگ بیشتر است و کمتر حفره وجود دارد درنتیجه موج فشاری بیشتر منتشر می شود و شعاع تحقیق بیشتر می شود.

✅ از بین پارامترهای تشکیل دهنده انتشار هیدرولیکی، تخلخل و تراوایی از خواص سنگ مخزن و ویسکوزیته و تراکم پذیری از خواص سیال مخزن می باشند.

✅ میزان دبی جریان تاثیری روی مقدار شعاع تحقیق ندارد. یک موج را درنظر بگیرید. سرعت حرکت موج درون مخزن تابعی از انتشار هیدرولیکی و پارامترهای تشکیل دهنده آن می باشد درحالیکه دامنه موج تابعی از میزان دبی است. بخاطر همین حتی اگر در روز یک قطره نفت هم تشکیل شود بازهم تغییر فشار را خواهیم داشت و موج فشاری درون مخزن حرکت می کند اما چون دبی جریان و دامنه موج خیلی کم است نمی توانیم خواص مخزن را اندازه گیری کنیم. پس اگر می خواهیم تستی داشته باشیم که بتوانیم پارامترها را با آن بدست آوریم بایستی مقدار دبی کافی را داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

اثر انبارش دهانه چاه «Wellbore Storage»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (12)



☑️  اثر انبارش دهانه چاه از اینکه دبی جریانی در سطح سریعاً با دبی جریان در سازند به چاه یکی شود جلوگیری می‌کند. در ابتدای تولید، جریان در سطح به دلیل تراکم‌پذیری سیال در چاه می‌باشد. بعد از گذشت مدتی این اثر ناچیز شده و دبی پایین چاه به سمت دبی تولیدی سطح میل می‌کند. تا زمانیکه اثر انبارش باقی باشد پاسخ‌های فشاری و داده‌هایی که ثبت می‌شوند حاوی اطلاعات مفید مخزن نمی‌باشد.

☑️ اثر انبارش تابعی از حجم چاه، تراکم‌پذیری سیال، دانسیته سیال و ... می‌باشد. در آزمایش ساق مته یا DST به دلیل نصب پکر و ایزوله کردن چاه حجم سیال کم می‌باشد در نتیجه اثر انبارش کم است.

☑️ پارامتر مؤثر دیگر تراکم‌پذیری سیال است. هر عاملی که باعث تغییر در تراکم‌پذیری شود مثل دما و جدایی فازها باعث تغییر در اثر انبارش می‌شوند. در حالت کلی هر چقدر که تراکم‌پذیری بیشتر باشد اثر انبارش نیز بیشتر است پس در گازها اثر انبارش بیشتر از نفت می‌باشد.

☑️ زمانیکه داده‌های مشتق فشار را بررسی می‌کنیم خط با شیب یک نشانه اثر انبارش می‌باشد. زمانیکه داده‌ها شروع به انحراف می‌کنند زمانیست که دبی سطح با دبی مخزن به چاه یکی می‌شود. به عنوان یک ضریب اطمینان برای اینکه شروع داده‌های مخزن را تعیین کنیم در نمودار لاگ لاگ به انداره  1.5 سیکل جلوتر می‌رویم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰