جابجایی سیال ستون چاه

☑️  پس از پایان عملیات حفاری و انجام مشبک کاری معمولا داخل ستون چاه گل حفاری می باشد. برای اینکه چاه به جریان بیفتد و برای انجام عملیات های بعدی از جمله اسیدکاری شبکه ها، بایستی سیال ستون چاه جابجا شود. اینکار برای سبک کردن ستون چاه و همچنین برای بیرون کردن ذارت گل حفاری که باعث کثیف شدن و ایجاد رسوب در شبکه می شوند، انجام می شود. معمولا برای جابجایی سیال ستون چاه، بسته به حجم چاه از مقادیر 100 تا 300 بشکه گازوییل استفاده می کنند. 

گاهی اوقات دکل ترخیص شده اما سیال ستون چاه گل و سیال حفاری می باشد. زمانیکه عملیات اسیدکاری را می‌خواهیم با لوله مغزی سیار انجام دهیم یک مرحله قبل از انجام عملیات اضافه می شود که توسط گازوئیل و با استفاده از لوله مغزی سیار، سیال ستون چاه را جابجا می کنند.

مسدود سازی چاه «Plugging»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (22)

یک وسیله مکانیکی مثل قفل فرمان ماشین می‌باشد. پلاگ‌ها مثل آستری‌ها و Casing hanger ها به لوله جداری متصل می‌شوند. مکانیزم عملکردشان جوری است که دارای Anchor هایی‌اند که مثل انبردست دنده دنده می‌باشد و در دو جهت در جداری فرو می‌رود تا نه حرکت رو به بالا داشته باشد نه رو به پایین. یک قسمت لاستیکی دارند که بر اثر انبساط حجم، داخل لوله را پر می‌کنند. برخی از آنها مثل کاسه‌هایی می‌باشند که در هم می‌روند و برخی دیگر به حالت توده‌ای جمع می‌شوند. مطلوب ما در پلاگ کردن تحمل 1200 پام اختلاف فشار می‌باشد. دارای دو جنس سیمانی و فلزی می‌باشند. اگر قصد ادامه حفاری را داشته باشیم بعد از پلاگ کردن، از نوع سیمانی استفاده می‌کنیم. مهم‌ترین قسمت پلاگ setting tool می‌باشد و قطر، طول، عدم تغییر شکل، مکانیزم عملکرد و ... آنها برای ما مهم می‌باشد. 

یک نوع رایج setting tool ها PSP می‌باشد که توسط فرمانی از بالا شیر باز می‌شود و پیستون به سمت پایین جابجا می‌شود و باعث جابجایی میله آن می‌شود. نکته مهم اینکه سیال چاه بایستی تمیز و تراکم‌پذیر باشد تا بتواند نیروی هیدرولیکی ایجاد کند. معمولا طول آنها 13 متر و قطرشان 2 اینچ می‌باشد. بعدا از Plugging باید حداقل 10 فوت سیمان بریزیم.

PSP=Positive Setting Plug

کانال سایت نفت مارکت در تلگرام

لوله جداری سطحی «Surface Casing»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (18)

✅ این لوله‌ها در حدود 60 متر می‌باشند. زمانیکه حفاری را آغاز می‌کنیم، چون در اوایل، سازند نرم می‌باشد ممکن است طی چند ساعت یا نهایتاً یک روز آماده قرار دادن این جداری در داخل چاه باشیم. پس زمانیکه دکل برای حفاری به محل چاه اعزام می‌شود این لوله‌ها را نیز همراهش می‌فرستند. این جداری ضخامت زیادی ندارد زیرا در ابتدای حفاری، سازند فشار آن چنانی ندارد، اما در صورت برخورد با زمین یا دیواره چاه ممکن است که آسیب ببینند، به همین دلیل در ابتدای این جداری کفشک راهنما می‌بندند که باعث هدایت این لوله‌ها و عدم گیر کردن لبه‌های آنها می‌شود.

خلاصه‌ای از گزارش عملیات حفاری، نحوه تکمیل و راندن نمودار سیمان‌بندی یکی از چاه‌های جنوب ایران

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (14)

☑️ عملیات‌های انجام شده روی چاه به ترتیب:

1) حفاری چاه تا عمق 4000 متری که عمق نهایی می‌باشد، 

2) راندن جداری‌ها و سیمانکاری آنها، 

3) راندن نمودار جایرو «Gyro»، 

4) راندن نمودار ارزیابی مخزن، 

5) راندن آستری 7 اینچ در حد فاصل 3099.9 تا 3999.5 متر حفار و سیمانکاری آن، 

6) راندن نمودار بندش سیمان درون آستری 7 اینچ، 

7) جابجایی سیال ستون چاه با گازوئیل، 

8) راندن لوله مغزی 1/2 4 اینچ و متعلقات تا عمق 1514 متر حفار، 

9) نصب تاج چاه استاندارد و آزمایش فشار آن، 

10) مشبک‌کاری حدفاصل 3978 تا 3990 متر حفار لایه ماسه سنگی و حد فاصل 3940 تا 3972 متر حفار لایه کربناته، 

11) اسیدکاری و اخذ تزریق‌پذیری مناسب از شبکه‌ها، 

12) زنده‌سازی چاه با پمپ نیتروژن و جریان دادن چاه بر روی کاهنده‌های مختلف به سمت گودال سوخت.

☑️ میزان کل هرزروی گل حفاری جمعاً 316 بشکه بوده و مدت زمان حفاری 124 روز به طول انجامیده است که 21 روز بیشتر از پیش‌بینی بوده است.

☑️ ابزار جایرو برای اندازه‌گیری انحراف در حفاری استفاده می‌شود و درون لوله‌های جداری و یا حفره باز جایی‌که سنگ‌های مغناطیسی حضور داشته باشند رانده می‌شود. برای تعیین orientation بکار می‌رود.