سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (9)
☑️ برای حفاری در یک حوزه جدید که هنوز شناختی از آن نیست از چاه‌های اکتشافی استفاده می‌کنند تا لایه‌های حوزه و مهم‌تر از همه لایه سخت و غیرقابل نفوذ پوش‌سنگ شناسایی شود. زمین‌شناس اکتشافی با استفاده از وسائل لرزه‌نگاری و قرار دادن مواد منفجره در نقاط مختلف، پوش‌سنگ را مشخص می‌کند. طبق تجربه، زیر لایه پوش‌سنگ مخزن نفت یا گاز یا هر دو وجود دارد.
سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (4)
سنگ مخزن سنگی است که در آن نفت و گاز یافت می‌شود. بطور کلی سه نوع سنگ مخزن وجود دارد که عبارتند از: سنگ‌های آهکی، ماسه‌ای و دولومیتی.
1. سنگ‌های ماسه‌ای از نوع کوارتز و یا سیلیس هستند. ساختار مولکولی‌شان در نقاط و ارتفاعات مختلف تغییر می‌کند.
2. سنگ‌های آهکی (Limestone) و دولومیتی (Dolomite) سوراخ‌های ریزتری دارند، میزان تخلخل آنها کمتر است و دارای شکاف می‌باشند. قسمت تخلخل‌شان را ماتریکس، و مخازن از این جنس را مخازن شکافدار طبیعی (NFRs) می‌نامند. مخزن آهکی و دولومیتی خیلی به هم شبیه‌اند و در مخازن آهکی بیشتر کلسیت یا کلسیم کربنات وجود دارد. تنها تفاوت این دو مخزن در این است که نفوذپذیری مخازن دولومیتی بیشتر است و درنتیجه نفت راحت‌تر در آن جریان پیدا می‌کند. مخازن دولومیتی و آهکی نرم‌تر از مخازن ماسه سنگی‌اند.
نکته: بیش از 90 درصد مخازن نفتی ایران از جنس کربناته (سنگ آهک و دولومیت) هستند. سهم زیادی از مخازن دنیا نیز از نوع کربناته هستند!
