تولید محتوای کاربردی، مفهومی و در عین حال با زبانی ساده پیرامون رشته مهندسی نفت

شعاع تحقیق «Radius of investigation»

✅ زمانیکه چاه را جریان می دهیم یک پالس فشاری ایجاد می شود و درون مخزن حرکت می کند مانند انداختن سنگ درون آب. اگر فرض کنیم مخزن کاملا همگن «یعنی پارامترهای مخزن در در نقاط مختلف یکسان باشند» و همسانگرد «یعنی در یک نقطه مشخص پارامترهای مخزن در جهات مختلف یکسان اند» باشد، حرکت موج فشاری بصورت دایره ای می باشد. این حرکت بصورت کاملا ایده آل بوده و در واقعیت همچنین چیزی نداریم.

✅ دو پارامتر مهم در تعریف شعاع تحقیق وجود دارد که زمان و انتشار هیدرولیکی «Hydraulic diffusivity» می باشند. هرچقدر زمان بیشتر بگذرد میزان شعاع تحقیق بیشتر می شود. پارامتر انتشار هیدرولیکی متشکل از چند خاصیت مهم سنگ و سیال می باشد. تراوایی، تخلخل، تراکم پذیری و ویسکوزیته با همدیگر این پارامتر را تشکیل می دهند. اثر هر کدام از این پارامترها متفاوت می باشد

✅ هرچقدر که تراوایی بیشتر باشد میزان انتشار هیدرولیکی و درنتیجه شعاع تحقیق بیشتر است. بعنوان مثال ممکن است که در یک مخزن با تراوایی کم «Tight Reservoir» ، چند سال طول بکشد تا اثر فشاری به مرزهای مخزن برسد اما در یک مخزن تراوا، پس از چند روز اثر مرزها را ببینیم.

✅ تراکم پذیری نفت بسیار کمتر از گاز می باشد. اثر تراکم پذیری روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تراکم پذیری کمتر باشد شعاع تحقیق بیشتر است وبالعکس. بنابراین شعاع تحقیق در شرایط برابر در چاه های نفتی بیشتر از شعاع تحقیق در چاه های گازی می باشد. از لحاظ مفهومی مثل حرکت صوت می باشد که درون جامدات بیشتر از نفت و درون نفت بیشتر از گاز می باشد. لاگ صوتی نیز با استفاده از این مفهوم تخلخل سازند را مشخص می کند.

✅ اثر تخلخل نیز بر روی شعاع تحقیق معکوس می باشد. هرچقدر تخلخل بیشتر باشد شعاع تحقیق کمتر است. موج فشار همانند موج صوتی، بصورت فیزیکی می باشند و توسط ارتعاش منتشر می شوند. زمانیکه تخلخل کمتر باشد یعنی قسمت جامد سنگ بیشتر است و کمتر حفره وجود دارد درنتیجه موج فشاری بیشتر منتشر می شود و شعاع تحقیق بیشتر می شود.

✅ از بین پارامترهای تشکیل دهنده انتشار هیدرولیکی، تخلخل و تراوایی از خواص سنگ مخزن و ویسکوزیته و تراکم پذیری از خواص سیال مخزن می باشند.

✅ میزان دبی جریان تاثیری روی مقدار شعاع تحقیق ندارد. یک موج را درنظر بگیرید. سرعت حرکت موج درون مخزن تابعی از انتشار هیدرولیکی و پارامترهای تشکیل دهنده آن می باشد درحالیکه دامنه موج تابعی از میزان دبی است. بخاطر همین حتی اگر در روز یک قطره نفت هم تشکیل شود بازهم تغییر فشار را خواهیم داشت و موج فشاری درون مخزن حرکت می کند اما چون دبی جریان و دامنه موج خیلی کم است نمی توانیم خواص مخزن را اندازه گیری کنیم. پس اگر می خواهیم تستی داشته باشیم که بتوانیم پارامترها را با آن بدست آوریم بایستی مقدار دبی کافی را داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

تست ساق مته «DST»

✅ این نوع تست ها معمولا توسط یک شیر درونچاهی انجام می گیرند برای باز و بسته کردن انتهای لوله ها برای عبور سیال و در سطح کنترل می شود. یک یا چند #گیج فشاری بکار می رود و نتایج ثبت شده پس از پایان تست، تفسیر می شوند. از #پکر برای ایزوله کردن فضای آنالوس بین رشته حفاری و جداری استفاده می شود که باعث می شود سیالات تولید شده داخل رشته حفاری شوند. بدلیل اینکه چاه را از ته چاه باز و بسته می کنند اثر #انبارش خیلی کم می شود و آنالیز تست راحت تر می گردد مخصوصا در سازندهایی که میزان دبی جریانی پایین باشد. گاهی اوقات درون رشته حفاری را از گازهای خنثی مثل نیتروژن پر می کنند. زمانیکه تراوایی سازند کم یا تولید اکثرا آب است و فشار سازند توانایی بالا فرستادن سیال را نداشته باشد و ما در سطح هیچ تولیدی نبینیم. در این حالت ها، حجم سیالی که بدرون رشته حفاری می آید را حساب کرده و آنالیز می تواند بدون دبی در سطح انجام شود. گاهی اوقات عوامل ممکن است که نخواهند دبی سطحی داشته باشیم بدلایل محیط زیستی و ایمنی و فقط همان مقدار سیالی را که درون رشته حفاری وجود دارد تولید کنند. برای این کار زمانیکه شیر درون چاهی را باز می کنند شیرهای سطحی را می بندند. اینگونه تست ها را closed chamber می نامند.

✅ تست ساق مته «DST» معمولا روی چاه های #اکتشافی انجام می گیرد و اغلب اصلی ترین معیار برای تعیین به صرفه بودن مخزن می باشد. سازند معمولا تا قبل از انجام تست جداری گذاری نشده است و اطلاعات مخزن بصورت ناشناخته می باشند. همچنین فشار در بالاترین مقدار خودش می باشد. برای آنالیز سیال نیز نمونه گیری می کنند. ممکن است که گازهایی مثل هیدروژن سولفید نیز در سیال وجود داشته باشد.

✅ معمول ترین تست شامل یک زمان کوتاهی جریان چاه شاید پنج تا ده دقیقه می باشد که بدنبال آن چاه بمدت یک ساعت بسته می شود و از آن می توان #فشار اولیه مخزن را بدست آورد. سپس چاه دوباره برای 4 تا 24 ساعت جریان داده می شود تا جریان پایدار در سطح پدیدار شود. در صورت امکان چاه دوباره بسته شده برای اینکه #تراوایی و #پتانسیل تولید مخزن را بدست آوریم.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

اسیدکاری انتخابی «Selective acidizing»

✅ گاهی اوقات یک چاه ممکن است که شبکه های مختلفی داشته باشد و ما بخواهیم که فقط برخی از شبکه ها را اسیدکاری کنیم. برای این کار بایستی آن محل مورد نظر را از سایر شبکه ها جدا کرده و به تنهایی مراحل اسیدکاری را روی آن انجام دهیم. برای مجزا کردن شبکه ها می توان از مجرابندهای انسباطی قابل بازیافت استفاده کرد.

✅ مجرابندهای انبساطی قابل بازیافت را با استفاده از لوله مغزی سیار یا وایرلاین به محل موردنظر برده و آن را نصب می کنیم. سپس روی آن سیمان می ریزیم تا استحکام بیشتری داشته باشند. نکته مهم در مجرابندها این است که هر مجرابند میزان اختلاف فشار مجازی را می تواند تحمل کند که این اختلاف فشار مربوط به پایین و بالای مجرابند می باشد. معمولا برای اینکه فشار هیدرواستاتیک ناشی از وزن سیال بالای مجرابند کمتر باشد در مراحل اسیدکاری از گازوییل استفاده می شود نه آب. همچنین برای انجام تست تزریق پذیری فشار مجاز را پایین تر در نظر می گیرند.

✅ برخی مجرابندها بصورت مکانیکی اند برخی بصورت سیمانی. مجرابندهای انسباطی مکانیکی مثل کاسه هایی هستند که درون آنها از جنس لاستیکی اند و پس از پایان عملیات دوباره به حالت اولیه در می آیند و قابل بازیافت اند. گاهی اوقات برای اطمینان بیشتر چند متر سیمان روی پلاگ ها ریخته تا اطمینان بیشتری حاصل شود.

✅ پس از پایان عملیات اسیدکاری انتخابی، با استفاده از وایرلاین یا کویل مجرابند را خارج می کنیم از چاه و تولید از تمامی شبکه ها ادامه پیدا می کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

توضیح آیتم های موجود در ابزار نگار تولید «PLT»

✅ ابزار Casing Collar Locator : برای تطبیق عمق استفاده می شود. ابزار CCL محل casing collarها را نشان می دهد. زمانیکه می خواهیم مشبک کنیم یا نمودار نگار تولید را برانیم، برای اینکه مطمئن باشیم در عمق های صحیح قرار داریم از این ابزار استفاده می کنیم.

✅ ابزار GR : این لاگ هم برای تطابق عمق استفاده می شود. معمولا هر عملیاتی که داشته باشیم و عمق های دقیق را بخواهیم از این لاگ استفاده می کنیم. در عملیاتی مثل مشبک قرارگرفتن در عمق صحیح بسیار اهمیت دارد.

✅ سنسور دما : دمای سیال درون سازند را ثبت می کند. با استفاده از آن می توان خواص سیال در شرایط ته چاهی را بدست آورد. حساس ترین سنسور در ابزار می باشد و کوچکترین حرکت سیال را تشخیص می دهد. با استفاده از نمودار دما و گرفتن مشتق دما می توانیم آنالیز را دقیق تر انجام دهیم.

✅ سنسور فشار : گیج فشاری موجود در دستگاه برای ثبت دقیق فشارهای ته چاه و تغییرات آن با عمق استفاده می شود. می توان با استفاده از فشارها، خصوصیات سیال در شرایط درون چاهی را بدست آوریم. همچین با بدست آوردن گرادیان فشاری می توانیم دانسیته سیال درون چاه را هم داشته باشیم.

✅ ابزار دوگانه کالیپر : در مرکز ابزار قرار می گیرد. در دو جهت قطر را اندازه می گیرند. همچنین تغییر شکل جداری ها یا خوردگی آنها را نشان می دهند. در چاه های حفره باز، ریزش دیواره چاه را نیز تشخیص دهد.

✅ ابزار دانسیته سنج : مستقیما دانسیته سیال را حساب می کند. همچنین در جریانهای چند فازی می توان با تعیین دانسیته نوع سیال را هم مشخص کرد.

✅ اسپینر (spinner) : سرعت جریان را اندازه می گیرد با توجه به سرعت چرخش پره ها و جهت جریان. پره در مرکز ابزار قرار می گیرند.

✅ سنسور Capacitance : ضریب دی الکتریک ترکیب سیال عبوری از درون ابزار را اندازه می گیرد. با استفاده از این ابزار می توانیم ماندگی «Hold up» آب را مستقیما محاسبه کنیم.

ابزارهای بالا بعنوان ابزارهای اصلی نمودار نگار تولید می باشند. در شرایط خاص عملیاتی و با توجه به اهداف مورد نظر می توان از سنسورهای دیگری هم استفاده کرد مثل ابزار سنجش نویز که با توجه به صدای حرکت، می تواند وجود سیالات را تشخیص دهد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

بررسی یکی از سوالات کنکور دکتری 97

✅ زمانی که میزان نسبت گاز به نفت یک چاه بالا باشد فشار سرچاهی خیلی بالا می رود و بایستی جلوی آن را بگیریم. برای این کار معمولا بازه های تولید گاز را با استفاده از نصب آستری می پوشانند. گاهی اوقات مجبور به مسدود کردن بازه های مشبک و باز کردن پنجره جدید در عمق های کمتر حفاری انحرافی انجام دهیم.

✅ در سوال کنکور 97 گفته شده که زمانیکه نسبت گاز به نفت بالا است کدام گزینه مناسب است انجام فرازآوری با گاز یا نصب یکی از پمپهای کله اسبی، Esp یا هیدرولیکی؟ زمانیکه نسبت نفت به گاز بالاست هیچکدام از اینها مناسب نیست اما اگر قرار بر انتخاب یکی از گزینه ها باشد فرازآوری با گاز را انتخاب می کنیم زیرا نصب پمپ در این شرایط باعث کم شدن کارایی پمپ و بازده تولید می شود.

✅ استفاده از پمپ ها یک شرایط عملیاتی و یک عمر مفید کارکرد دارد اما فرازآوری با گاز تا مدت های طولاتی می تواند مفید باشد ولی هزینه نصب آن بالا می باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

خلاصه ای از عملیات های انجام شده و ناموفق بر روی یک چاه

✅ چاهی داریم که بصورت عمودی حفاری شده است. لوله های جداری رانده و سیمانکاری انجام گرفته است. سپس لوله مغزی رانده شده و چاه بصورت حفره باز تکمیل شده و سپس دکل را ترخیص کرده اند. سپس تسهیلات سرچاهی را نصب کرده و عملیات اسیدکاری و احیا توسط لوله مغزی سیار برنامه شده است. بدلیل وجود مانع غیرقابل رفع قبل از حفره باز، عملیات ناموفق مانده است. سپس حلقه مقیاس مناسب رانده شده و از مانع نمونه گرفته و جنس آن شنی تشخیص داده شده است. سپس چاه در برنامه مشبک کاری قسمت های بالای مانع قرار گرفت. ابتدا یک بازه 7 متری را مشبک کرده و در مرحله بعد برای بازه ای 6 متری ابزار رانده شد که در چاه گیر کرد و سه مرتبه تلاش با وایرلاین برای خارج سازی آن ناموفق بود. سپس با کمک کویل تیوبینگ تلاش برای خارج سازی مانده انجام شد که بازهم ناموفق بود. نکته اینکه مانده درون لوله مغزی چاه قرار دارد.
سپس چاه در برنامه تعمیر با دکل قرار گرفت. لوله مغزی از چاه خارج شد. تا عمق نهایی تمیزسازی انجام گرفت و لوله مغزی جدیدی نصب شد. سپس اسیدکاری و احیا چاه برنامه شد و درنهایت دکل ترخیص گردید. سپس اسیدکاری و احیا توسط کویل تیوبینگ برنامه شد که برگشتی سیال فقط نیتروژن بود و عملیات ناموفق به اتمام رسید و چاه بسته شد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

شکاف اسید و شکاف هیدرولیکی

✅ شکاف-اسید یک روش انگیزشی تولیدی می باشد که در آن اسید با فشار بالا تزریق می شود تا کانال هایی برای جریان سیال ایجاد شود. هدف از این عملیات افزایش تولیدپذیری سازند می باشد. در این عملیات پس از پایان کار و خاموش شدن پمپ ها، اسید تزریق می شود تا سطوح شکاف های ایجاد شده خورده شوند و حالت نامنظمی بگیرند «etch» .

✅ شکاف-هیدرولیکی نیز مشابه شکاف اسید است با این تفاوت که پس از پایان عملیات زمانیکه پمپ ها را خاموش کردیم از موادی با نام #پروپانت برای باز نگه داشتن شکاف های ایجاد شده استفاده می شود.

✅ نکته اینکه در عملیاتهای ایجاد شکاف می توان از اسید یا آب عادی استفاده کرد. تفاوت دو عملیات در استفاده از پروپانت و اسید در باز نگه داشتن شکاف ها می باشد.

✅ معمول ترین اسید استفاده شده #اسیدکلریدریک-15% می باشد. هرچقدر غلظت اسید بیشتر باشد میزان واکنش بیشتر و عمق نفود به سازند عمیق تر است اما همزمان واکنش اسید با فلزات بیشتر شده و خوردگی پیش می آید. بایستی یک مقدار متعادل برای غلظت اسید درنظر گرفت.

✅ برای محافظت از لوله ها و تجهیزات، از #ضدخوردگی استفاده می شود. در شرایطی که دما باشد استفاده از اسیدهای ضعیف تر مناسب تر است اسیدهایی مثل: اسید فرمیک یا استیک اسید.

✅ عملیات شکاف اسید برای هر سنگی پیشنهاد نمی شود. سنگهایی که قابلیت حل شدگی در اسید دارند کاندیدای خوبی برای این عملیات اند مثل سنگهای #کربناته . نکته اینکه استفاده از برخی اسیدها مثلHF برای سنگهای کربناته باعث ایجاد رسوب و ته نشینی آنها درون شکافها و پلاگ شدنشان می شود.

✅ ایجاد شکاف اسید برای سنگهای ماسه سنگی بیهوده می باشد زیرا این سنگها درون اسیدکلریدریک حل نمی شوند. بهتر است برای آنها برای بهبود تولید عملیاتهایی مثل acid wash طرحی شود.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

Infill drilling

✅ برای بالابردن میزان نرخ بازیافت از یک مخزن این نوع چاه ها حفر می شوند. هم می توانند چاه تولیدی باشند هم چاه تزریقی. گاهی اوقات ممکن است که بدلیل وجود ناهمگونی «heterogeneity» در مخزن میزان تولید هیدروکربن یک میدان، کمتر از مقدار حدانتظار ما باشد. برای افزایش نرخ بازیافت، می توان از روش ها و تکنیک های ازدیاد برداشت مثل: تزریق آب، تزریق بخار، تزریق کربن دی اکسید، روشهای میکروبال، حفر چاه های مولتی لترال و .... استفاده کرد. روش استفاده شده بایستی از لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه باشد.

✅ این نوع چاه ها در جاهایی از مخزن حفر می شوند که هیدروکربن در آنجا by-pass شده و توسط چاه های اصلی میدان تولید نمی شود.

✅ نکته مهم در مورد حفر چاههای infill این است که بایستی در میادین بالغ حفر شوند. طبق تعریف به میدانی می گوییم بالغ «mature» که به پیک بیشترین تولید خود رسیده و به سمت افت تولید می رود «decline». برای درک صحیح از ارتباط مخزن و تعیین مکان بهینه حفر چاه ها می توان از گرافهای 4D seismic استفاده کرد. اشتباه بودن محل حفر این چاه ها ممکن است هیچ افزایش تولیدی را در پی نداشته باشد. حفر تعداد بیش از مقدار بهینه نیز اقتصادی نیست. پس نکته اصلی در این چاه ها تعداد بهینه و پیدا کردن مکان مناسب می باشد.

✅ شکل زیر یک نمونه تصویر گرافیکی 4D seismic را نشان می دهد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

خلاصه ای از عملیات های انجام شده و ناموفق بر روی یک چاه

✅ چاهی داریم که بصورت عمودی حفاری شده است. لوله های جداری رانده و سیمانکاری انجام گرفته است. سپس لوله مغزی رانده شده و چاه بصورت حفره باز تکمیل شده و سپس دکل را ترخیص کرده اند. سپس تسهیلات سرچاهی را نصب کرده و عملیات اسیدکاری و احیا توسط لوله مغزی سیار برنامه شده است. بدلیل وجود مانع غیرقابل رفع قبل از حفره باز، عملیات ناموفق مانده است. سپس حلقه مقیاس مناسب رانده شده و از مانع نمونه گرفته و جنس آن شنی تشخیص داده شده است. سپس چاه در برنامه مشبک کاری قسمت های بالای مانع قرار گرفت. ابتدا یک بازه 7 متری را مشبک کرده و در مرحله بعد برای بازه ای 6 متری ابزار رانده شد که در چاه گیر کرد و سه مرتبه تلاش با وایرلاین برای خارج سازی آن ناموفق بود. سپس با کمک کویل تیوبینگ تلاش برای خارج سازی مانده انجام شد که بازهم ناموفق بود. نکته اینکه مانده درون لوله مغزی چاه قرار دارد. 

سپس چاه در برنامه تعمیر با دکل قرار گرفت. لوله مغزی از چاه خارج شد. تا عمق نهایی تمیزسازی انجام گرفت و لوله مغزی جدیدی نصب شد. سپس اسیدکاری و احیا چاه برنامه شد و درنهایت دکل ترخیص گردید. سپس اسیدکاری و احیا توسط کویل تیوبینگ برنامه شد که برگشتی سیال فقط نیتروژن بود و عملیات ناموفق به اتمام رسید و چاه بسته شد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

Leak off test «LOT» / Pressure Integrity Test

✅ این تست با ایجاد شکاف های عمدی در زیر پاشنه یک جداری تازه نصب شده انجام می شود برای اینکه قدرت سازند، یکپارچگی سیمان و فشار شکست سازند را بدست آوریم. پاشنه جداری قسمتی است که به انتهای رشته وصل می شود. سازند زیر این قسمت، ضعیف ترین بخش سازند است و ریسک شکسته شدن در آن بالاست. طبیعی است که حفارها از مسائله دوری کنند زیرا باعث هرزروی گل حفاری و ناپایداری دیواره چاه می شود. اما در حین این تست، اجازه افزایش فشار را می دهند تا شکاف ایجاد شده و سازند زیر کفشک جداری در معرض سیال حفاری قرار بگیرد. جریان سیال حفاری بدرون شکاف ها و سازند را Leak-Off گفته و نشانه ای از موفق بودن تست می باشد. بمحض ایجاد شکافها دیگر نیازی به بالابردن فشار نیست و آنرا کم کرده تا شکافها بسته شوند.

✅ شاید بنظر برسد که این تست ضد تولید است اما به حفار کمک کرده تا ادامه حفاری موفقیت آمیز باشد. مثل امتحان کردن عمق یک دریاچه می باشد که ابتدا پا را در آن می گذاریم تا عمق آن را حدس بزنیم. با دانستن فشار شکست سازند در ضعیف ترین نقطه که همان پایین پاشنه جداری است، می توان با ایمنی بهتری حفاری کرده و از شکست سازند جلوگیری کنیم.

✅ ابتدا حفاری می کنیم و سپس جداری ها را نصب کرده و سیمانکاری می کنیم. برای ادامه حفاری از آنجا که با افزایش عمق فشار زیادتر می شود بایستی وزن گل حفاری را بیشتر کنیم. اینجاست که leak off test انجام می شود تا بتوانیم وزن مناسب گل را با توجه به فشار شکست سازند انتخاب کنیم.

✅ کاربردهای این تست:

1. تعیین زمان مناسب برای نصب جداری برای جلوگیری از شکست سازندهای ضعیف قبل از انتخاب گل سنگین تر.

2. اطمینان از یکپارچگی سیمان کاری.

تنها تفاوت این تست با تست یکپارچگی فشاری «Integrity» در این است که فشار در این تست به اندازه ایجاد شکاف در سازند بالا می رود اما در تست یکپارچگی فشاری نه.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

تجمع مایعات در چاه های گازی «Liquid Loading»

 

☑️  چاه های گازی معمولا تولید آب یا میعانات گازی دارند که بصورت mist یا یک فیلم روی دیواره چاه قرار می گیرد. زمانیکه سرعت جریان گاز بدلیل تخلیه مخزن «depletion» کم می شود، ظرفیت حمل مایعات توسط گاز کاهش می یابد. هنگامی این سرعت به کمتر از مقدار سرعت بحرانی برسد، گاز توانایی بالا کشیدن میعانات را از دست می دهد و باعث تجمع میعانات در ته چاه می شوند. به این تجمع liquid loading می گویند که باعث افزایش فشار ته چاهی شده و کاهش دبی تولیدی گاز را در پی دارد. هرچقدر که سرعت کم و کمتر شود بمرور باعث توقف تولید و مرگ چاه می شود. زمانیکه سرعت حرکت گاز بالای سرعت بحرانی باشد نیروی دراگ باعث بالاکشیدن مایعات می شود. بصورت تئوری اگر سرعت حرکت سیال با سرعت بحرانی برابر باشد بایستی قطرات مایع بصورت معلق در چاه بمانند. سرعت بحرانی کمترین سرعت جریان گاز برای بالا آوردن مایعات می باشد. 

برای حل این مشکل:

1. تولید با سرعت زیاد برای اینکه مایعات بصورت mist یا مه آلود در گاز باقی بمانند. برای اینکه سرعت جریان زیاد شود از لوله مغزی های با قطر کمتر استفاده می کنند و یا با ایجاد فشار سرچاهی کمتر باعث ادامه دار شدن تولید گاز می شوند.

2. نصب پمپ یا استفاده از فرازآوری با گاز

3. تزریق کردن آب زیر لایه مورد نظر

4. جلوگیری از تشکیل مایعات: روش هایی برای جلوگیری از تشکیل مایعات وجود دارد مانند: 1.مسدود کردن ناحیه آبی یا عایق بندی کردن آن 

2. استفاده از حرارت برای جلوگیری از مایع شدن

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

مشکل تولید گاز اضافه

☑️ تولید گاز بستگی به مکانیزم رانش مخزن دارد. تولید گاز اضافه از طریق کنترل تأسیسات روی سطح زمین و یا با استفاده از لاگ‌هایی مثل لاگ دما برای دبی‌های مختلف قابل شناسایی است. با بالا رفتن نسبت گاز به نفت تولیدی میزان فشار در سطح افزایش می‌یابد زیرا ستون سیال سبک‌تر می‌شود و راحت‌تر بالا می‌آید.

 برای حل این مشکل:

1. اگر چاه به صورت حفره باز تکمیل شده باشد با راندن یک لوله آستری جدید «Gas Exclusion Liner» که می‌تواند تا انتهای چاه برود جلوی تمام ناحیه تولیدی گاز و نفت را می‌گیرد. سپس با مشبک کردن لایه نفتی دوباره چاه را به مدار تولید برمی‌گردانیم. یک روش دیگر این است که آستری جدید را فقط در قسمت گازی رانده و از ناحیه نفتی به صورت حفره باز تولید کرد. 

2. اگر چاه به صورت جداره پوش تکمیل شده باشد ابتدا توسط مگنست که به راحتی در اسید حل می‌شود بخش نفتی را مسدود می‌کنیم. سپس توسط پکرهای قابل بازیافت قسمت بالای مشبک گازی را با سیمان ریختن مسدود می‌کنیم. دوباره با حفاری کردن مگنست در مشبک‌های نفتی و تزریق اسید قسمت تولیدی نفتی را احیا می‌کنیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

جابجایی سیال ستون چاه

☑️  پس از پایان عملیات حفاری و انجام مشبک کاری معمولا داخل ستون چاه گل حفاری می باشد. برای اینکه چاه به جریان بیفتد و برای انجام عملیات های بعدی از جمله اسیدکاری شبکه ها، بایستی سیال ستون چاه جابجا شود. اینکار برای سبک کردن ستون چاه و همچنین برای بیرون کردن ذارت گل حفاری که باعث کثیف شدن و ایجاد رسوب در شبکه می شوند، انجام می شود. معمولا برای جابجایی سیال ستون چاه، بسته به حجم چاه از مقادیر 100 تا 300 بشکه گازوییل استفاده می کنند. 

گاهی اوقات دکل ترخیص شده اما سیال ستون چاه گل و سیال حفاری می باشد. زمانیکه عملیات اسیدکاری را می‌خواهیم با لوله مغزی سیار انجام دهیم یک مرحله قبل از انجام عملیات اضافه می شود که توسط گازوئیل و با استفاده از لوله مغزی سیار، سیال ستون چاه را جابجا می کنند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

نمودار های بندش سیمان«CBL/VDL»

 

☑️ برای ارزیابی کیفیت بندش سیمان از این ابزارها استفاده می کنند که از دسته ابزارهای نمودارگیری صوتی می باشند. یک گیرنده در فاصله 3 فوتی «CBL» و دیگری در فاصله 5 فوتی «VDL» از فرستنده قرار دارند. این ابزار باید حتما در وسط چاه قرار بگیرد و نمی توان آنها را در حضور گاز یا حبابهای گازی به درون چاه راند. سیگنال دریافتی، ترکیبی از سیگنال مسیرهایی است که امواج در آن عبور می کنند مثل سیال چاه، لوله جداری، سیمان و سازند و خود بدنه ابزار، و مبانی تمام تفسیرهاییست که از این نمودار استنتاج می شود. اگر در سیمانکاری بندش سیمان خوب باشد وجود سیمان باعث ایجاد یک لایه پوششی شده و دامنه موج زمانیکه گیرنده آن را دریافت می کند بسیارضعیف است. اگر کیفیت سیمان خوب نباشد دامنه موج برگشتی به همان بزرگی اولیه است. پس معیار کیفیت سیمان دامنه موج صوتی برگشتی در گیرنده می باشد. نکته اینکه نمودار CBL کیفیت سیمان در تماس با جداری را مشخص می کند و VDL کیفیت سیمان مربوط به دیواره چاه را.

CBL: Cement Bond Log

VDL: Variable Density Log

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

نمودار گاما «Gamma Ray»

☑️ منحنی پرتو گاما بازتابی از اندازه گیری رادیواکتیویته طبیعی سازندهاست که در تعیین و ارزیابی رسوبات مواد رادیواکتیو مانند پتاس و سنگ های اورانیوم مفید است. از انجا که مواد رادیواکتیو تمایل به جمع شدن در مواد رسی و شیل دارند بنابراین، منحنی نمودار پرتو گامای سازندهای رسوبی معمولا منعکس کننده شیل سازند هاست. سازند های پاک (عاری از شیل و مواد رسی) معمولا رادیواکتیویته بسیار کمی دارند مگر آنکه آمیزه های رادیواکتیو مثل خاکسترهای آتشفشان ها یا گرانیت (سنگ های آذرین که مخلوطی از فلدسپات، میکا و کوارتز هستند) در آنها وجود داشته یا هنگامی که آب سازند حاوی نمک های محلول پتاسیم باشد. 

استفاده از اطلاعات لاگ گاما در چاه های جداره پوش برای عملیات تعمیر و تکمیل چاه ها بسیار مفید است. این منحنی معمولا زمانیکه نمودار پتانسیل خودزا «Sp» در چاه های جداره پوش در دسترس نباشد یا اینکه در چاه های بدون جداری نتیجه رضایت بخش نباشد، بکار می رود. در هر دو حالت نمودار در تعیین محل لایه های بدون شیل و تطابق عمق مفید است. 

کاربردهای نمودار گاما شامل : تعیین بسترهای شیلی، ارزیابی مواد رادیواکتیو، شناسایی مواد معدنی، برای تعیین ضخامت سازندها در زمین شناسی و برای تطابق عمق در چاه های جداره پوش که برای عملیات مشبک کاری بسیار اهمیت دارد که عمق صحیح را داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

فشار سرچاهی معیاری برای تشخیص تولید آب یا گاز

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (23)



فشار سرچاهی از ملاک‌های مهم برای تشخیص مشکلات بوجود آمده برای چاه می‌باشد. زمانیکه تولید آب داشته باشیم سیال ستون چاه سنگین شده و اختلاف فشار زیادی ایجاد می‌کند. در این حالت فشار سرچاهی کاهش می‌یابد و کمتر از حالت نرمال یعنی بدون تولید آب می‌شود. زمانیکه گاز تولید می‌شود باعث سبک شدن سیال ستون چاه شده و در نتیجه فشار سرچاهی افزایش می‌یابد. پس همواره بایستی فشار سرچاهی را بررسی کرده و زمانیکه تغییرات غیرعادی داشت سریعاً علت را پیدا کرد.


کانال سایت نفت مارکت در تلگرام


بیشتر بخوانید: فایل آموزشی نمودارهای عملکرد مخزن و چاه

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

مسدود سازی چاه «Plugging»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (22)



یک وسیله مکانیکی مثل قفل فرمان ماشین می‌باشد. پلاگ‌ها مثل آستری‌ها و Casing hanger ها به لوله جداری متصل می‌شوند. مکانیزم عملکردشان جوری است که دارای Anchor هایی‌اند که مثل انبردست دنده دنده می‌باشد و در دو جهت در جداری فرو می‌رود تا نه حرکت رو به بالا داشته باشد نه رو به پایین. یک قسمت لاستیکی دارند که بر اثر انبساط حجم، داخل لوله را پر می‌کنند. برخی از آنها مثل کاسه‌هایی می‌باشند که در هم می‌روند و برخی دیگر به حالت توده‌ای جمع می‌شوند. مطلوب ما در پلاگ کردن تحمل 1200 پام اختلاف فشار می‌باشد. دارای دو جنس سیمانی و فلزی می‌باشند. اگر قصد ادامه حفاری را داشته باشیم بعد از پلاگ کردن، از نوع سیمانی استفاده می‌کنیم. مهم‌ترین قسمت پلاگ setting tool می‌باشد و قطر، طول، عدم تغییر شکل، مکانیزم عملکرد و ... آنها برای ما مهم می‌باشد. 

یک نوع رایج setting tool ها PSP می‌باشد که توسط فرمانی از بالا شیر باز می‌شود و پیستون به سمت پایین جابجا می‌شود و باعث جابجایی میله آن می‌شود. نکته مهم اینکه سیال چاه بایستی تمیز و تراکم‌پذیر باشد تا بتواند نیروی هیدرولیکی ایجاد کند. معمولا طول آنها 13 متر و قطرشان 2 اینچ می‌باشد. بعدا از Plugging باید حداقل 10 فوت سیمان بریزیم.

PSP=Positive Setting Plug


کانال سایت نفت مارکت در تلگرام


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

انواع روش‌های مشبک‌کاری

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (21)



☑️ با استفاده از لوله جداری «Casing Gun»: این حالت زمانی است که دکل در سر چاه حضور دارد و هنوز رشته تکمیلی را در چاه نصب نکرده باشیم. در این روش معمولا فشار درون ستون چاه  بیشتر از فشار سازند می‌باشد «مشبک‌کاری فراتعادلی». همچنین به دلیل نبودن رشته تکمیلی درون‌چاه می‌توان از ابزارهای با قطر بزرگتر هم استفاده کرد. Gun مشبک‌کاری توسط ابزار وایرلاین به داخل چاه فرستاده می‌شود. تمام قطعات مشبک‌کاری داخل همان Carrier ابزار باقی می‌مانند و بالا آورده می‌شوند و از سیال مخزن دور هستند. نکته اینکه carrier دوباره قابل استفاده است. یکی از معایب این روش نفوذ گل و سیال حفاری داخل چاه به درون سازند می‌باشد. 

☑️ مشبک کاری از داخل لوله مغزی «Through tubing»: در این روش توسط وایرلاین ابزار مشبک‌کاری را از داخل لوله مغزی عبور داده و به محل مورد نظر می‌رسانند. در این حالت معمولا مشبک‌کاری فرو تعادلی انجام می‌شود و فشار چاه کمتر از فشار سازند می‌باشد. به دلیل حضور رشته تکمیلی از ابزارهای کوچک‌تر استفاده می‌شود. می‌توانیم گیج فشاری را نیز به همراه رشته تکمیلی به داخل چاه بفرستیم. در این روش invasion یا نفوذ گل و سیال حفاری از چاه به مخزن حذف می‌شود و پس از مشبک‌کاری سیال مخزن سریعا وارد چاه می‌شود.

☑️ مشبک‌کاری توسط لوله مغزی «Tubing conveyed perforation»: در این روش ابزار را به انتهای لوله مغزی وصل می‌کنیم. همچنین می‌توانیم از لوله‌های حفاری نیز استفاده کنیم. فروتعادلی یا فراتعادلی بودن مشبک‌کاری بستگی به شرایط مخصوص چاه دارد. می‌توانیم هر کدام را که لازم است اجرا کنیم. یک مزیت این روش این است که در یک run یعنی یکبار پایین رفتن ابزار برای شلیک، بازه زیادی را می‌توانیم مشبک کنیم. همچنین می‌توانیم همزمان با مشبک‌کاری با راندن گیج فشاری آنالیز چاه‌آزمایی هم انجام دهیم.


کانال سایت نفت مارکت در تلگرام

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

مشبک‌کاری «Perforation»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (20)



☑️ بیشترین روش مورد استفاده در تکمیل یک چاه مشبک‌کاری می‌باشد. هدف، ایجاد یک مسیر برای جریان از سازند به چاه از طریق لوله جداری و سیمان می‌باشد. مهم‌ترین بخش مشبک‌کاری استفاده از Gun بهینه می‌باشد و مهم‌ترین قسمت Gun، نوع Shaped Charge است. یک Charge متداول در حدود 20 گرم ماده منفجره می‌باشد. در این حالت قطر و طول حفره ایجاد شده بترتیب 0.4 اینچ و 20 اینچ می‌باشد. طول و قطر شبکه‌های تشکیل شده تابع هندسه Shaped Charge است. هرچقدر قطر ایجاد شده بزرگتر باشد عمق نفوذ کمتر خواهد بود. 

☑️ دو روش متداول برای انجام مشبک‌کاری، مشبک فروتعادلی و مشبک فراتعادلی می‌باشد. در مشبک فرو تعادلی یا Underbalance مقدار فشار سازند بیشتر از فشار وارد بر دهانه چاه به واسطه سیال مشبک‌کاری درون ستون چاه می‌باشد. در حالت مشبک فراتعادلی یا Overbalance مقدار فشار وارد شده بر دهانه چاه به واسطه سیال مشبک‌کاری بیشتر از فشار سازندی است.

☑️ زمانی که مشبک‌کاری به صورت فروتعادلی باشد بعد از اتمام عملیات سریعاً سیال مخزن به داخل چاه می‌آید و شبکه‌ها را تمیز می‌کند و از تجمع خرده‌های سنگ و ابزار مشبک‌کاری جلوگیری می‌کند. در این حالت تجهیزات کنترل فشار مخصوصی لازم است. اما در حالت فراتعادلی چون فشار سازند کمتر می‌باشد بعد از عملیات سیال داخل ستون چاه به داخل سازند می‌رود و ممکن است آسیب‌هایی را ایجاد کند به دلیل invasion.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

پدیده سر خوردگی یا لغزش «Slippage»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (19)



☑️ زمانیکه مخلوط دوفازی داریم، به دلیل جرم ویژه و گرانروی کمتر، فاز گاز با سرعت بیشتری نسبت به فاز مایع حرکت می‌کند. به عقب ماندگی و یا کندی سرعت فاز مایع نسبت به گاز لغزش می‌گویند. سرعت فازها تأثیر زیادی روی رژیم جریانی داخل خطوط لوله‌ها دارد. زمانیکه می‌گوییم جریان دوفازی بدون لغزش یعنی دوفاز در تمام نقاط سطح مقطع لوله، سرعت یکسانی دارند.

☑️ مدل جریان همگن همان جریان بدون لغزش می‌باشد. 

☑️ در حالتیکه لغزش داریم مقدار سیال در داخل خط لوله به دلیل وجود مایع حاصل از لغرش بیشتر از مقدار سیال ورودی به خط لوله می‌باشد. ترکیبات گاز و نفت ثابت می‌باشد اما مقدار آنها به نسبت سیال ورودی تفاوت دارد.


بیشتر بخوانید: اثر کلینکنبرگ (لغزش گاز)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

لوله جداری سطحی «Surface Casing»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (18)



✅ این لوله‌ها در حدود 60 متر می‌باشند. زمانیکه حفاری را آغاز می‌کنیم، چون در اوایل، سازند نرم می‌باشد ممکن است طی چند ساعت یا نهایتاً یک روز آماده قرار دادن این جداری در داخل چاه باشیم. پس زمانیکه دکل برای حفاری به محل چاه اعزام می‌شود این لوله‌ها را نیز همراهش می‌فرستند. این جداری ضخامت زیادی ندارد زیرا در ابتدای حفاری، سازند فشار آن چنانی ندارد، اما در صورت برخورد با زمین یا دیواره چاه ممکن است که آسیب ببینند، به همین دلیل در ابتدای این جداری کفشک راهنما می‌بندند که باعث هدایت این لوله‌ها و عدم گیر کردن لبه‌های آنها می‌شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

راندن رشته تکمیلی حومه شهری «Urban Completion»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (17)



☑️ هدف از طراحی و تکمیل این رشته، بهره‌گیری از شیر ایمنی عمقی می‌باشد. در صورت بروز نشت یا فوران از شیرآلات یا خطوط جریانی سرچاه، جریان چاه را از 60 متری درون چاه قطع نموده و چاه ایمن می‌گردد. نحوه قرار گرفتن شیر ایمنی «3SV» به این صورت است که با راندن یک joint جدید که روی آن مکانی برای این شیر تعبیه شده است در صورت نیاز شیر را نصب می‌کنند. شیرهای اطمینان سر چاهی اگر فشار از یک مقدار حداکثر بیشتر شود و یا از یک مقدار حداقل کمتر شود بسته می‌شوند. برای نصب آن ابتدا چاه را می‌کشیم و ضمن تمیزسازی و بررسی حفره چاه تا عمق نهایی، رشته تکمیلی را می‌رانیم.


3SV= Subsurface Safety Valve

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

گسل‌های موازی (Parallel Faults) یا کانال (Channel)

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (16)


☑️ زمانیکه این مرز را داریم بسته به موقعیت چاه، رژیم‌های جریانی متفاوت می‌باشند.


1) اگر چاه در مرکز کانال باشد به‌طوری‌که از مرزهای بالایی و پایینی فاصله یکسان داشته باشد، در این حالت ابتدا جریان شعاعی دیده می‌شود که در نمودار مشتق فشار خطی افقی با شیب صفر است. در نهایت رژیم جریان خطی می‌شود و دلیل آن مشاهده هر دو مرز بطور همزمان می‌باشد. در این حالت اثر مرزها به صورت یک جریان خطی در late time می‌باشد که بصورت خط راست با شیب 1/2+ در نمودار مشتق فشار ظاهر می‌شود. 


2) اگر چاه به یکی از مرزهای بالایی یا پایینی نزدیک باشد، در این حالت ابتدا جریان شعاعی را خواهیم داشت تا زمانیکه اثر مرز نزدیک‌تر را ببینیم که به صورت یک خط افقی با شیب صفر در نمودار مشتق فشار نمایان می‌شود (محل تثبیت مشتق فشار دو برابر می‌شود). در نهایت جریان خطی بواسطه هر دو مرز را خواهیم داشت که در نمودار مشتق فشار به صورت خطی راست با شیب 1/2+ می‌باشد. 



نکته مهم اینکه زمانیکه چاه در مرکز کانال باشد و فاصله یکسانی از دو مرز بالایی و پایینی داشته باشد به دلیل تشکیل جریان خطی، دیگر اثر دو تا fault را که به صورت یک خط stabilized شده در نمودار مشتق فشار است نخواهیم دید.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

تست تزریق‌پذیری «Injectivity Test»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (15)



☑️ برای عملیات اسیدکاری بایستی حتماً تست تزریق‌پذیری را انجام دهیم تا بفهمیم که آیا مخزن می‌تواند اسید را جذب کند یا نه. 

در این تست، حجم معینی از اسید که معادل حفره باز یا مشبک‌ها می‌باشد را درون چاه تزریق و واکنش سازند را مشاهده می‌کنیم. حتما باید سازند اسید را قبول کند. 

مقدار حداکثر فشار و دبی تزریق‌پذیری برای چاه‌های نفتی 2000 پام و 3 بشکه در دقیقه می‌باشد. برای چاه‌های تزریقی آب و گازی این مقادیر بترتیب 1000 پام و 8 بشکه در دقیقه می‌باشند. به این معنی است که ما تست تزریق‌پذیری را انجام می‌دهیم و ممکن است که در فشار 500 پام همه حجم اسید وارد سازند شود. در صورت عدم موفقیت‌آمیز بودن می‌توانیم تا حداکثر فشار این کار را تکرار کنیم تا به تزریق‌پذیری مناسب برسیم. در نهایت اگر تزریق‌پذیری خوب نباشد عملیات اسیدکاری لغو می‌شود. 

☑️ اگر فشار تزریق بیشتر از مقادیر حداکثری متداول برای چاه‌های نفتی یا تزریقی آب و گاز شود باعث شکستن و فروپاشی پاشنه و لبه آستری می‌شود.

☑️ مقدار حجم مورد استفاده برای تزریق‌پذیری باید به اندازه مناسب که معادل بازه حفره باز یا مشبک‌هاست، باشد. اگر حجم زیادی استفاده شود و تزریق‌پذیری خوب نباشد مشکلات زیادی بوجود می‌آورد مثل بریده شدن لوله‌ها و ...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

خلاصه‌ای از گزارش عملیات حفاری، نحوه تکمیل و راندن نمودار سیمان‌بندی یکی از چاه‌های جنوب ایران

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (14)



☑️ عملیات‌های انجام شده روی چاه به ترتیب:

1) حفاری چاه تا عمق 4000 متری که عمق نهایی می‌باشد، 

2) راندن جداری‌ها و سیمانکاری آنها، 

3) راندن نمودار جایرو «Gyro»، 

4) راندن نمودار ارزیابی مخزن، 

5) راندن آستری 7 اینچ در حد فاصل 3099.9 تا 3999.5 متر حفار و سیمانکاری آن، 

6) راندن نمودار بندش سیمان درون آستری 7 اینچ، 

7) جابجایی سیال ستون چاه با گازوئیل، 

8) راندن لوله مغزی 1/2 4 اینچ و متعلقات تا عمق 1514 متر حفار، 

9) نصب تاج چاه استاندارد و آزمایش فشار آن، 

10) مشبک‌کاری حدفاصل 3978 تا 3990 متر حفار لایه ماسه سنگی و حد فاصل 3940 تا 3972 متر حفار لایه کربناته، 

11) اسیدکاری و اخذ تزریق‌پذیری مناسب از شبکه‌ها، 

12) زنده‌سازی چاه با پمپ نیتروژن و جریان دادن چاه بر روی کاهنده‌های مختلف به سمت گودال سوخت.

☑️ میزان کل هرزروی گل حفاری جمعاً 316 بشکه بوده و مدت زمان حفاری 124 روز به طول انجامیده است که 21 روز بیشتر از پیش‌بینی بوده است.

☑️ ابزار جایرو برای اندازه‌گیری انحراف در حفاری استفاده می‌شود و درون لوله‌های جداری و یا حفره باز جایی‌که سنگ‌های مغناطیسی حضور داشته باشند رانده می‌شود. برای تعیین orientation بکار می‌رود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

تراوایی (Permeability)

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (13)



☑️  تراوایی دارای بعد m^2 است یعنی از جنس مساحت و سطح مقطع می‌باشد. در جایی که مخازن کربناته تولید زیادی دارند اکثراً بخاطر سطح تماس و مساحت بیشتر شکاف است نه ماتریکس؛ یعنی اگر شکاف و ماتریکس با چاه ارتباط داشته باشند به عنوان مثال از ماتریکس 2 بشکه تولید داریم و از شکاف 2 هزار بشکه. برای افزایش سطح تماس مخزن و چاه می‌توان حفاری شعاعی، حفره‌های افقی و شکاف مصنوعی ایجاد کرد. با استفاده از علم زمین‌شناسی و مکانیک سنگ فشار لازم برای ایجاد شکاف را محاسبه می‌کنیم. زمانی که سطح تماس چاه و مخزن افزایش یابد عملکرد IPR بهبود بخشیده می‌شود. 


بیشتر بخوانید: تعریف نفوذپذیری مطلق و مؤثر

بیشتر بخوانید: تراوایی میانگین

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

فایل آموزشی نمودارهای عملکرد مخزن و چاه


یکی از مباحث بسیار مهم و کاربردی در رشته مهندسی بهره‌برداری، مبحث مربوط به نمودارهای عملکرد مخزن و چاه می‌باشد. 

از آنجایی که هدف ما در این سایت تولید محتوای کاربردی، مفهومی و در عین حال با زبانی ساده پیرامون رشته مهندسی نفت می‌باشد، به مرور مباحث مهم صنعتی را که لیست کرده‌ایم در اینجا نیز در قالب یک فایل خلاصه و کاربردی منتشر می‌کنیم. 

با مطالعه این فایل آموزشی، به اهمیت و کاربرد نرم افزار پایپ سیم پی خواهید برد.


✅ ما لیستی از مباحث مهم و پر کاربرد در صنعت و دانشگاه را تهیه کرده‌ایم و به مرور آن‌ها را در سایت منتشر می‌کنیم. اگر به دنبال به‌روز‌رسانی خود هستید حتماً مطالب ما را دنبال کنید.


مشخصات محصول نمودارهای عملکرد مخزن و چاه

تعداد صفحه: 21

مباحث این فایل آموزشی:

  • اثر تغییر فشار سر چاهی، نسبت گاز به مایع و قطر لوله مغزی بر نمودارهای IPR
  • حل دو مثال در نرم افزار پایپ سیم (PipeSim)
  • حل چند تست کنکور ارشد مهندسی نفت در مورد این مبحث
  • جدول روش های تجربی برای پیش بینی رفتار منحنی های IPR

تهیه کنندگان: سروش جسری و صادق سلمانی

تاریخ انتشار: مهرماه 96


دانلود چند صفحه از فایل آموزشی نمودارهای عملکرد مخزن و چاه به عنوان نسخه دمو


هزینه: 7000 تومان

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

اثر انبارش دهانه چاه «Wellbore Storage»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (12)



☑️  اثر انبارش دهانه چاه از اینکه دبی جریانی در سطح سریعاً با دبی جریان در سازند به چاه یکی شود جلوگیری می‌کند. در ابتدای تولید، جریان در سطح به دلیل تراکم‌پذیری سیال در چاه می‌باشد. بعد از گذشت مدتی این اثر ناچیز شده و دبی پایین چاه به سمت دبی تولیدی سطح میل می‌کند. تا زمانیکه اثر انبارش باقی باشد پاسخ‌های فشاری و داده‌هایی که ثبت می‌شوند حاوی اطلاعات مفید مخزن نمی‌باشد.

☑️ اثر انبارش تابعی از حجم چاه، تراکم‌پذیری سیال، دانسیته سیال و ... می‌باشد. در آزمایش ساق مته یا DST به دلیل نصب پکر و ایزوله کردن چاه حجم سیال کم می‌باشد در نتیجه اثر انبارش کم است.

☑️ پارامتر مؤثر دیگر تراکم‌پذیری سیال است. هر عاملی که باعث تغییر در تراکم‌پذیری شود مثل دما و جدایی فازها باعث تغییر در اثر انبارش می‌شوند. در حالت کلی هر چقدر که تراکم‌پذیری بیشتر باشد اثر انبارش نیز بیشتر است پس در گازها اثر انبارش بیشتر از نفت می‌باشد.

☑️ زمانیکه داده‌های مشتق فشار را بررسی می‌کنیم خط با شیب یک نشانه اثر انبارش می‌باشد. زمانیکه داده‌ها شروع به انحراف می‌کنند زمانیست که دبی سطح با دبی مخزن به چاه یکی می‌شود. به عنوان یک ضریب اطمینان برای اینکه شروع داده‌های مخزن را تعیین کنیم در نمودار لاگ لاگ به انداره  1.5 سیکل جلوتر می‌رویم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

آزمایش ضریب بهره‌دهی چاه «PI Test»

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (11)



✅ برای انجام این تست مراحل زیر را باید داشته باشیم:

1) زمانیکه چاه در حال تولید است فشارسنج را پایین می‌بریم و فشارهای جریانی را ثبت می‌کنیم. این کار تا رسیدن گیج فشاری به عمق مورد نظر که به PI depth معروف است ادامه پیدا می‌کند. این عمق همان عمق گیج فشاری است و معمولاً 50 فوت بالاتر از مشبک‌ها قرار می‌گیرد. پس در این مرحله فشارهای جریانی چاه را بر حسب عمق ثبت می‌کنیم.

2) چاه را از سطح می‌بندیم و افزایش فشار درون چاه را ثبت می‌کنیم. افزایش فشار تا زمانیکه فشار چاه با فشار مخزن یکی شود ادامه پیدا می‌کند. پس در این مرحله داده های تست فشار استاتیک را در اختیار داریم.

3) برای تعیین دبی معمولاً اخرین دبی قبل از بسته شدن چاه را استفاده می‌کنند. این دبی با استفاده از رابطه تجربی گیلبرت و با داشتن پارامترهای لازم از جمله نسبت گاز به نفت تولیدی، اندازه قطر چوک، فشار جریانی سر چاه یا همان فشار قبل از ورود به چوک و ضرایب ثابت معادله گیلبرت، بدست می‌آید. این مقدار معمولاً با اختلاف 200 تا 300 بشکه کم یا زیاد بدست می‌آید. یک روش دیگر برای داشتن دبی، تعیین همه‌ی پارامترهای سنگ و سیال به طور دقیق و استفاده از رابطه دارسی است. 

4) با داشتن دبی و فشارهای جریانی و استاتیک میزان ضریب بهره‌دهی چاه مورد نظر بدست می‌آید. 


نکته: مدت زمان بسته بودن چاه بستگی به خصوصیات و شرایط مخزن دارد و ممکن است تا بیشتر از 100 ساعت هم طول بکشد.


کانال نفت مارکت در تلگرام

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

تبدیل یک چاه تولیدی به چاه مشاهده‌ای و بالعکس

سلسله مطالب کاربردی در مهندسی نفت (10)



☑️ چاه مشاهده‌ای چاهی است که به منظور مشاهده سطح تماس سیالات آب و نفت و گاز حفاری شده است. زمانیکه سطوح تماس آب و نفت یا نفت و گاز در بخشی از میدان مشخص نباشد یا ابهاماتی وجود داشته باشد که نتوانیم با قطعیت سطوح را مشخص کنیم چاه را مشاهده‌ای کرده تا در مواقع مورد نیاز با ابزارهای مخصوص سطوح مشخص شده و مخزن تحت بررسی و مطالعه قرار گیرد. چاه‌هایی که خصوصاً در حاشیه مخزن قرار دارند معمولاً ابهاماتی را ایجاد می‌کنند. در برخی موارد ممکن است که سنگ مخزن خواص مناسبی جهت تولید نداشته باشد، در این حالت هم چاه به مشاهده‌ای تبدیل می‌شود. در صورتیکه ذخیره مناسبی از نفت در محدوده چاه مشاهده‌ای یا چاه‌های تزریقی باشد، می‌توان آن‌ها را تبدیل به چاه تولیدی کرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰